De Taalunie ondersteunt de internationale neerlandistiek met basisfinancieringen, beurzen, een jaarlijkse zomercursus voor studenten, docentennascholingen en gastdocentschappen.
In alle schoolvormen van het regulier onderwijs in de vijf buurtaalregio’s (de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen en Hauts-de France) kun je met de steun van de Taalunie het Nederlands als vreemde taal leren.
Euregio(profiel)school
De Euregioprofielscholen willen de kennis van de taal en cultuur van het Nederlandse taalgebied bevorderen. Daarbij baseren ze zich op drie zuilen:
Alle basisscholen en de onderbouw van de secundaire scholen in de vijf buurtaalregio’s kunnen aan dit programma deelnemen en op die manier het label “Euregioprofielschool” krijgen. Momenteel hebben 23 basisscholen en 11 scholen voor voortgezet onderwijs het label. In de toekomst kan ook de bovenbouw van het secundair onderwijs deelnemen aan het programma.
Hapklaar Nederlands
De Taalunie publiceert vanaf het schooljaar 2020/21 Hapklaar Nederlands, een maandelijkse lesbrief over een actueel onderwerp of cultureel item uit Nederland of Vlaanderen. Het lesmateriaal is gericht op lesgevers Nederlands als Vreemde Taal/Buurtaal en is bruikbaar voor de taalniveaus A2+ tot en met B2.
Spreek je buurtaal
‘Spreek je buurtaal’ is een project waarbij basisscholen in de grensregio elkaars taal en cultuur leren kennen. In totaal 33 scholen in de Achterhoek, Twente, Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen geven de komende jaren lessen in hun buurtaal. Daarbij sluiten de scholen onder andere partnerschappen met scholen aan de andere kant van de grens. Op die manier leren ze op een doeltreffende en leuke manier elkaars taal en cultuur. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Europees subsidieprogramma INTERREG V-A en de Taalunie.
Belevingsonderzoek onderwijs Nederlands in de buurtaalregio’s
De Taalunie onderzocht wat leerlingen in de buurtaalregio’s vinden van het onderwijs Nederlands als vreemde taal. Ongeveer 3000 middelbare scholieren gaven met behulp van een vragenlijst hun mening over het onderwijs, over de Nederlandse taal en over de Vlaamse en Nederlandse cultuur en actualiteit. Er werden ook 66 docenten ondervraagd.
Met de uitkomsten van dit onderzoek wil de Taalunie bepalen hoe ze met haar partners het onderwijs Nederlands als buurtaal (nog) beter kan ondersteunen. Ook wordt gekeken naar mogelijkheden om de vijf buurtaalregio’s meer te laten samenwerken.
Online zomercursus voor studenten
Door de coronacrisis vond de jaarlijkse zomercursus voor studenten Nederlands in het buitenland van de Taalunie en het Universitair Talencentrum van de Universiteit Gent volledig online plaats. Van 2 tot 15 augustus volgden 89 studenten neerlandistiek uit 19 landen interactieve lessen en lezingen, en ze engageerden zich in online groepswerk. De deelnemende studenten, die minstens het niveau B1+ van het ERK hadden, konden kiezen uit vier trajecten: media en politiek, literatuur en cultuur, zakelijk en literair vertalen, en taalkunde en didactiek. De cursus was over de hele lijn een succes, zo bleek uit de positieve evaluatie. Dankzij de flexibiliteit en deskundigheid van de organisatie zijn zowel de praktische als inhoudelijke aspecten van een online zomercursus geen onbekende factoren meer.
Onderwijs Nederlands in het Caribisch gebied
Nederlands is een officiële taal in het Caribische deel van het Nederlandse Koninkrijk (de landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten en de ‘bijzondere lichamen’ Bonaire, Saba en Sint-Eustatius), maar het is er geen omgangstaal, en voor bijna niemand is het de moedertaal. Nieuw lesmateriaal is nodig voor omschakeling van moedertaalonderwijs Nederlands naar onderwijs van het Nederlands als vreemde taal (NVT), zodat de leerlingen optimaal de taal kunnen leren.
Voor dat onderwijs Nederlands als vreemde taal verzorgden de Taalunie en haar partners in opdracht van het Ministerie van OCW lesmaterialen, lesbrieven, modules en taaltaken. Daarnaast werden docenten getraind om met het materiaal te werken. Er werd een NVT-Carib-netwerk opgezet waarin alle eilanden en de Taalunie samenwerken aan onderwijs NVT.
De Taalunie begon met de ontwikkeling van een plan voor een nieuw professionaliseringsaanbod voor docenten en onderzoekers uit de internationale neerlandistiek. Nascholingen, congressen en materialen op het vlak van onderwijs, onderzoek en management zullen geïntegreerd worden in het online platform mijnNederlands.
De coronacrisis inspireerde tot een gevarieerd nascholingsaanbod waar ruimte is voor fysieke cursussen, webinars en interactieve online workshops en uitwisselingen. De Taalunie kreeg de opdracht om de uitwisseling van expertise tussen de neerlandistiek in Nederland en Vlaanderen en de internationale neerlandistiek te bevorderen. Regelmatige contacten en jaarlijkse enquêtes bij de afdelingen neerlandistiek in het buitenland geven een duidelijk inzicht in de nascholingsbehoeftes van de doelgroep.
Een deel van de leerlingen van de eilanden volgt Nederlandstalig vervolgonderwijs in het Caribisch gebied of in Nederland. Dit is vaak een grote stap door onvoldoende taalvaardigheid en studievaardigheden, en door culturele verschillen. Voor het project NVT Carib heeft de Taalunie twee ‘doorstroommodules’ laten ontwikkelen met een viertal lesbrieven. Daarin wordt gewerkt aan taalvaardigheid, maar leerlingen worden ook voorbereid op verder leren in Nederland. Voorbeelden van de thema’s in het materiaal zijn: tijd, discussiëren en je mening geven, presenteren en studiekeuze. Alle materialen zijn via deze link vrij beschikbaar.
